VI Oranje. Twee ex-voetballers, Derksen en van der Gijp, die dit tv-programma optilden. Ze formuleren geestig, hebben straathumor, maar bovenal bezitten beiden een min of meer geaccepteerde connaissance du métier. Goed, de in toenemende mate zelfingenomen trekken op het gezicht van de centrale presentator waren – om in hun eigen woorden te blijven – niet om aan te gluren, maar bij VI Oranje nam je als kijker die tronie op de koop toe. Veel kijkers dus. Dat ligt anders bij het programma Tour du Jour. Daar moet een glimmende dorpsgek de kar trekken. Dat is te veel gevraagd. De entourage rond deze biljartbal helpt ook niet mee. Vaste bijzit Danny Nelissen ontvouwt geen vergezichten en meldt niets dat beklijft, terwijl de dagelijks roulerende gasten vakkennis en vooral autoriteit ontberen. Want, wat moet je in ’s hemelsnaam met Leo -trek ‘ns aan mijn vinger-Driessen, of (de reeds lang geleden geïmplodeerde) Jack Spijkerman aan de praattafel? Het bataljon brave ex-schaatsers sla ik hier nog even over. Vaste én wisselende gasten zonder enig (vak)relevante statuur, dan wordt het een lastige boel. Hoeveel schijtlolligheid je er als presentator ook in poogt te poeren.
Aan een dergelijk euvel leed ook het EK-voetbalprogramma van Jack van Gelder. Zijn mistroostige uitzendingen lagen als een kogel op de maag. Jack kreeg de grafsfeer er maar niet uit. En Jack is niet geestig. Verre van. Dat kun je compenseren door voetbalautoriteiten met een flux de bouche te inviteren. Maar die zaten er niet. Je kunt het de knerpend – mits zijn adem het einde van z’n voorgenomen zinnen haalde – gorgelende hockeyer Tom van ’t Hek niet kwalijk nemen dat hij op kosten van de NOS naar de studio in Polen mocht afreizen. Maar om welke reden? Wie kan zijn zielloze mening iets schelen? Dan was er nog de doffe inbreng van een paar perifere oud-voetballers: spelanalyses van Jan- koe in de kont – van Halst, en geeuwmeningen van een voormalige keeper uit Eindhoven. Ze betekenden welbeschouwd de nekschoten. Jan Mulder bungelde er bij als verdrietige clown. De dagelijks wisselende, verse gasten waren door al deze gestapelde treurnis al murw nog voordat het programma begon. Bevroren vakkennis aan tafel, geen autoriteit, geen eloquentie, geen toefje humor, ofwel, geen redden meer aan.
Bij de Avondetappe niets van dat alles. Precies de reden waarom, net als eerder VI Oranje tijdens het EK, het Tourprogramma van die Mart Smeets wél kan boeien. Zo wint RTL het lullen over voetbal, maar de NOS dat over fietsen. Smeets schijnt bij zijn huidige werkgever trouwens – wegens een te veel aan kennis en ervaring, of zoiets – te moeten opzouten. Moet je als NOS vooral doen. Nu is de tussenstand nog 1-1. Als RTL straks Smeets pakt, staan de Publieken op een kansloze 0-2.
Diederik Stevens
11 juni 2012